DOST VE ARKADAŞIN İNSAN HAYATI ÜZERİNDE BÜYÜK ETKİSİ VARDIR
Samimi,vefakâr ve güvenilir kimselerle arkadaş olmak,dostluk kurmak büyük bir kazançtır.Zira gerçekten iyiliğimizi isteyen,bizi içten seven kimselerden bize kolay kolay zarar gelmez.Hele dostumuz,ilim,irfan,zühd ve takvâ sahibi ise,ondan alınacak feyz,hiçbir maddî fedakârlıkla elde edilemeyecek derecede kıymetlidir.Dostluk için akrabalık ve komşuluk ilişkileri,okul,iş ve yol arkadaşlığı gibi vesileler vardır.
İyi dost,sıkıntılı zamanında sevdiği kimsenin yardımına koşar ve ona destek olur.Kötü dost ise,insanı ayartarak zararlı iş ve davranışlara yönlendirir.Bunun için arkadaş edinirken çok dikkatli olmalı ve dürüst gibi görünen herkese aldanmamalıdır.Bir hadis-i şerifte mealen:
“Kişi dostunun yolundadır.O halde sizden her biriniz dost edineceği kimseye iyi dikkat etsin”(1)buyrularak dost ve arkadaşın insan hayatı üzerindeki önemi belirlenmiştir.
Özellikle çocukların birbirleriyle olan arkadaşlıklarında ana ve babaların daha da dikkatli bulunmaları gerekir.Çocukları aldatmak ve kötülüğe yöneltmek daha kolay olduğundan,onları ergenlik dönemlerine kadar korumalı ve herkesle arkadaşlık kurmalarına müsaade etmemelidir.
Dost vardır,samimi ve fedakârdır.Dostunun sevinç ve kederini paylaşır.Böyle bir dosta sahip bahtiyarlıktır.
Dost vardır,sırf menfaati için dost görünür.Böylesi bir kimse,menfaati devam ettiği sürece,dost gibi davrandığı kimsenin işlerinin bozulmasını arzu etmez.Fakat,onun mutluluğunun sona ermesine üzülmeyeceği gibi,muhtaç düştüğü zaman da yardımına koşmaz.
Dost vardır,hilekârdır.Dostunun iyiliklerini görmemezlikten gelir.Fenalıklarını bulup,herkese duyurmaya çalışır.İşte Sevgili Peygamberimiz bu gibilere karşı Allah Tealâ’ya şöyle dua ve niyazda bulunuyor:
“Allah’ım,hilekâr dosttan Sana sığınırım.O dost ki,bana dost nazarıyla bakar,halbuki kalbi beni murâkabe eder yani gözetip,denetler.Bende bir iyi amel görürse örter ve bir hatâ görürse etrafa yayar.”(2)
Bazı dostlar da vardır;sorumluluğun ölçü ve sınırını bilmez ve arkadaşlarını da kendileri gibi günahkâr yapmaktan zevk alırlar.Bu bedbahtlar “Canım sen gel de benim gibi yaşa,bunda bir günah varsa bana olsun.Hele gel otur,bizim gibi eğlen,hayatın tadını çıkarmaya bak.Canım sen o softaların sözüne kulak verme,onlar hep Cehennem’den söz edip dururlar.Sen kendi çıkarına bak…”şeklinde birçok ölçüsüz ve gerçek dışı sözler söyleyip,müminleri ayartmaya çalışırlar.Kur’an-ı Kerim’de hem ayartmak isteyenler,hem ayartılmak istenenler şu mealde uyarılıyor:
“İnkâr edenler,inananlara:Bizim yolumuza uyun,sizin günahlarınızı biz yüklenelim,derler.Halbuki onların hiçbir günahını yüklenecek değillerdir.Gerçekte onlar,kesinlikle yalan söylemektedirler.”(3),”Gerçekten hiçbir günahkâr,başkasının günah yükünü yüklenemez.”(4)
Başkalarını elden geldiği kadar Allah’a kulluğa ve iyiliklere çağırmanın,fenalıklardan sakındırmaya çalışmanın pek büyük ecir ve sevabı vardır.Bu noktaya husus değinen bir hadis-i şerif mealen şöyledir:
“Bir kimse insanları sapıklığa davet eder de ona uyulursa,uyanların günahlarından bir şey eksiltilmemek üzere bütün onların günahlarının misli o şahıs üzerinedir.Bir kimse doğru yola davet eder de ona uyulursa,uyanların sevaplarından bir misli,O şahıs üzerine olur.”(5)
“Dost ağlatır,düşman güldürür.”,”Dost sözü acıdır.”,”Dost başa,düşman ayağa bakar.”,”Dost kara günde belli olur.”,”Dostun attığı taş baş yarmaz.”gibi atasözleri,toplumumuzda dostluğa verilen önemi açıkça belirtir.
Bir hadis-i şerif ve iki ayet-i Kerime sunarak yazımı noktalayayım.Hadis-i şerif şu mealde:
“Allah katında arkadaşın hayırlısı,arkadaşına hayırlı olanıdır.Allah katında komşuların hayırlısı da,komşusuna hayırlı olanıdır.”(6)Ayet-i Kerimelerin mealleri şöyle:
“O gün,Allah’a karşı gelmekten sakınırlar dışında,dost olanlar birbirlerine düşman kesilirler.”(7),”Müminler,müminleri bırakıp da kâfirleri dost edinmesin.Kim bunu yaparsa,artık onun Allah nezdinde hiçbir değeri yoktur.Ancak kâfirlerden gelebilecek bir tehlikeden sakınmanız başkadır.Allah,kendisine karşı(gelmekten)size sakındırıyor.Dönüş yalnız Allah’adır.”(8)
__________________________________
1-250 Hadis,sf:72
2-250 Hadis,sf:78
3-Ankebût Sûresi;ayet:12
4-Necm Sûresi;ayet:38
5-250 Hadis,sf:111
6-250 Hadis,sf:121
7-Zuhrûf Sûresi;ayet:67
8-Al-i İmran Sûresi;ayet:28
