BOŞ VE ZARARLI KONUŞMALARDAN SAKINMALIYIZ
İnsanoğlunu nefsine karşı yenilgiye uğratan kötü alışkanlıklardan biri de boşboğazlıktır.Konuşma ve meramı anlatabilme imkânı,Allahu Tealâ'nın insana büyük bir lütfudur.Ne var ki,bunu hayra,iyiye,güzele,doğruya kullanmak,zararlı,yıkıcı,bölücü işlere ve düşüncelere vasıta yapmamak gerekir.Allah'ın emrine uygun ve insanların mutluluğunu hedef alan konuşmalar hayırlı;inanç esaslarına ters düşen,bunları zedeleyen,alay konusu yapan ya da hafife alan;ahlâk kurallarını,toplumun gelenek ve göreneklerini hiçe sayan sözler ise zararlıdır.İnsan dili sayesinde dünyada da ahirette de huzura erişebileceği gibi,dili yüzünden dünyasını da ahiretini de mahvedebilir.Bu sebeplerdir ki,ayet-Celilede meâlen:
"İnsan hiçbir söz söylemez ki,yanında gözetleyen yazmaya hazır bir melek bulunmasın"(1)buyrularak gelişigüzel konuşmamamız,günlük hayatımızı tam bir disiplin altında tutmamız ve sorumluluk duygusuyla her anımızı değerlendirmemiz gerektiğine dikkat çekilmiştir.Bu İlâhî buyruğa kulak tıkayıp boş vakitleri başkasını çekiştirmekle,gıybetle,iftira ile ve güldürü sözlerle harcamak ne büyük gaflettir.Bazı kimseler daha da ileri giderek dinî konuları,manevî değerleri hafife alan ve hiçe sayan sözler söyleyerek ya imanını zedelemekte ya da tamamen küfür bataklığına düşmektedirler.
İman etmek kolay,mühim olan onu korumaktır.İlâhî emirlerin bir kısmını kabul edip,bazılarını gerçek dışı olarak kendi hevesince yorumlamaya kalkışmak tamamını inkâr olur.Zira din bir bütündür,bölünmeyi kabul etmez.Meselâ: "İçki neden haram olsun?Üzümden,arpadan yapıldı"diyen bir kimse Allah'ın koyduğu bir yasağı inkâr etmiş olduğundan,bu iddiadan vazgeçip,tövbe etmedikçe mü'min olamaz.
İnkârcılığı,dedikoduyu,gerçek dışı konuşmayı alışkanlık haline getiren kimselerin karşısına oturup,onların inkârcı,yıkıcı ve başkalarını aşağılayıcı sözlerine kafa sallamak münâfıklıktır.
Müslümanım diyen bazı kimseler,İslâm'ın beş esasından olan namazı kılmak bir yana,bu kulluk görevini yerine getirenlerle"sen namaz kılıyorsun,bir şey elde edemiyorsun.Ben de spor yapıyorum"diye alay etmekte ve namaz farizasındaki gayeyi spor olarak göstermeye çalışmaktadırlar.Müslümana düşen,Cenab-ı Hakk'ın "Namazı kılın"emrine uyarak bu görevi yerine getirmektedir.Erkân ve adabına uygun olarak kılınan namazın hayasızlıktan ve kötülükten alıkoyacağında şüphe yoktur.(3)
Namaz kılan bazı kimselerde görülen hoş olmayan davranışlar,bizi namaz kılmamakta haklı çıkarmaz.Biz namazımızı kılalım,hem de gereği gibi kılalım da bizi kötülüklerden alıkoysun.Bunu yapamıyorsak hiç olmazsa saçma sapan uydurmalarla yüce değerlere dil uzatmayalım.
Bazı insanlar da vardır ki,bulundukları yerde sevmedikleri birinden söz açılınca,"O adam halâ yaşıyor mu?Allah bile onu öldüremez"."O adamdan öyle nefret ederim ki,onunla Cennet'e bile gitmek istemem"gibi sözlerle orada hazır bulunmayan bir kimsenin gıybetini yapmakta ve de Yüce Allah'ın kudretini ve O'nun cenneti'ni hafife almaktadırlar.Bu gibilerin âkibetini ve onlara karşı alınacak tavrı belirleyen Ayet-i Kerimelerden bazıları meâl olarak şöyledir:
"İnsanlar arasında,bir bilgisi olmadığı halde Allah yolundan saptırmak için gerçeği boş sözlerle değişenler ve Allah yolunu alaya alanlar vardır.İşte alçaltıcı azâb bunlar içindir"(4),"Ayetlerimiz hakkında ileri geri konuşmaya dalanları gördüğünde,onlar başka bir söze geçinceye kadar onlardan uzak dur.Eğer şeytan sana unutturursa,hatırladıktan sonra artık o zalimler ile oturma"(5),"O(Allah),Kitap'ta size şöyle indirmiştir ki:Allah'ın ayetlerinin inkâr edildiğini yahut onlarla alay edildiğini işittiğiniz zaman,onlar bundan başka bir söze dalıncaya(konuya geçinceye)kadar kâfirlerle beraber oturmayın;yoksa siz de onlar gibi olursunuz.Elbette Allah,münafıkları ve kâfirleri Cehennem'de bir araya getirecektir."(6)
Hiçbir şahsı,zümreyi ve değeri hedef almayan;inkâr,gıybet,iftira gibi bir gaye gütmeyen,eğlence ve güldürü türünden boş sözlere,asılsız hikâye ve efsanelere gelince,bunlar da insanın vaktini,enerjisini gereksiz harcamasına yol açtığı,onu ciddî şeylerle uğraşmaktan ve kendini murakabe(denetleme)den alıkoyduğu için dinimizde zararlı sayılmıştır.
Kur'an-ı Kerim'de boş sözlerden yüz çevirmenin kurtuluşa eren mü'minlerin özelliklerinden olduğuna işaret edilmiştir,(7)birhadis-i Şerifte de kişinin malâyani(faydasız)şeyleri terketmesinin müslümanlığın güzelliğinden olduğu belirtilmiştir."(8)
Öyleyse Yüce Rabbimizin emirlerine ve Sevgili Peygamberimizin tavsiyelerine uyarak dilimizi hayra,iyiye,güzele ve doğruya kullanmaya,zararlı sözlerden alıkoymaya büyük gayret etmeliyiz.
______________________________________
1-Kaf Sûresi;ayet:18
2-Bakara Sûresi;ayet:43
3-Ankebut S3uresi;ayet:45
4-Lokman Sûresi;ayet:6
5-En'am Sûresi;ayet:68
6-Nisa Sûresi;ayet:140
7-Mü'minun Sûresi;ayet:3
8-Riyazü's-Salihin Tercemesi,1/101
