TAKVANIN TANIMI VE ÖNEMİ
Takva sahibi olmak insanı Allah nezdinde değerli kılar.Takva kişinin Yüce Allah'tan saygıyle korkup,kötülüklerden sakınmasıdır.Başka bir deyişle insanın hak ve görevlerini noksansız olarak yerine getirmesidir.Bütün kötülüklerden arınıp,İlâhi emirlere uyarak takva sahibi olmak kolay değildir.Fakat,bunun karşılığında va'dedilen mükâfat da son derece büyüktür.Nitekim Kur'an-ı Kerim'de mealen:
"Rabbinizin bağışına ve takva sahipleri için hazırlanmış olup genişliği gökler ve yer kadar olan Cennet'e koşun!"(1),"Takva sahiplerine vâdolunan Cennet'in özelliği(şudur):Onun zemininden ırmaklar akar.Yemişleri ve gölgesi süreklidir.İşte bu, (kötülüklerden) sakınanların (mutlu) sonudur.Kâfirlerin sonu ise ateştir."(2), "Muhakkak ki Allah yanında en değerli olanınız,O'ndan en çok korkanınızdır..."(3) buyrulmuştur.
Takva sahiplerinin vasıflarını bildiren ayet-i kerimelerden bazıları meal olrak şöyledir:
"Onlar (takva sahipleri) gayba inanırlar ,namaz kılarlar,kendilerine verdiğimiz mallardan Allah yolunda harcarlar.Yine onlar,sana indirilene ve senden önce indirilene iman ederler; Ahiret gününe de kesinkes inanırlar.İşte onlar,Rablerinden gelen hidayet üzeredirler ve kurtuluşa erenler de ancak onlardır.(4), "O takva sahipleri ki,bollukta da darlıkta da Allah için harcarlar;öfkelerini yutarlar ve insanları affederler.Allah da güzel davranışta bulunanları sever.Yine onlar ki,bir kötülük yaptıklarında,ya da kendilerine zulmettiklerinde Allah'ı hatırlayıp günahlarından dolayı hemen tevbe-istifar ederler.Zaten günahları Allah'tan başka kim bağışlayabilir ki! Bir de onlar,işledikleri kötülüklerde,bile bile ısrar etmezler."(5)
Ger yolculuk için azık gereklidir.Azığın önemi,yolculuk yapılacak yere göre değişir.İnsan tarlaya giderken,akşama kadar yetecek besin maddesi beraberinde götürür.Uzak bir yere gideceği zaman orada kalacağı süreyi hesaplayıp ona göre hazırlığını yaparak yola çıkar.İşte dünya hayatındaki yolculuğa gösterilen bu titizliğin ahiret yolculuğuna da gösterilmesi gerektiğine bir ayet-i Celilede meal olarak şöyle işaret edilmiştir:
"(Ey Müminler!Ahiret için) azık edinin.Bilin ki azığın en hayırlısı takvâdır.Ey akıl sahipleri!Benden (emirlerime muhalefetten) sakının.(6)
Yüce dinimizde adaletli davranmak da takvadan sayılmıştır.Bir ayet-i kerimede mealen:
"Ey iman edenler!Allah için hakkı ayakta tutan,adaletle şahitlik eden kimseler olun.Bir topluluğa duyduğunuz kin,sizi âdil davranmamaya itmesin.Adaletli olun;bu ,Allah korkusuna daha çok yakışan (bir davranış)tır.Allah'a isyandan sakının.Allah yaptıklarınızı hakkıyle bilmektedir."(7)buyrularak işi ehil olana vermenin, İlahî emirlere uyup amele etemenin ;insanlara karşı saygılı olmanın önemine değinilmiş ve adalatte öfkenin ve hissi davranışların yeri olmadığına dikkat çekilmiştir.
Giyinmek insana edeb ve saygınlık kazandırdığı ve de vücudu sıcaktan soğuktan koruduğu gibi,takva elbiseside insanı haram ve şüpheli şeylerden korumaktadır.Nitekim:
"Ey Âdem oğulları! size ayıp yerlerinizi örtecek giysi,süslenecek elbise yarattık .Takva elbisesi...İşte o daha hayırlıdır.Bunlar Allah'ın âyetlerindendir.Belki düşünüp öğüt alırlar (diye onları indirdi)."(8) mealindeki bir ayet-i kerimede bu hususa işaret olunmuştur.
Helâl ile beslenen ve gelişen bir kalp nurlanır,iyiliklerle dolar.Haram ile beslenen kalp ise kararır ve kötülük yuvası haline gelir.İşte bunun için Sevgili Peygamberimiz:
"Takva işte buradadır"(9)buyurarak elini kalbinin üstüne koymuşlardır.
Helâl ve haram olan hususlar,genellikle bilinseler de,bazen bir işi yapmanın helâl mı,haram mı olduğuna şüpheye düşebilir.Böyle bir durumda nasıl davranılması gerektiğini Sevgili Peygamberimiz:
"Sana şüphe veren şeyi şüphe vermeyene terk et"(10)mealindeki hadisleriyle açıklığa kavuşmuşlardır.Bu konudaki başka bir hadis-i şerif de meal olarak şöyledir:
" Helâl açıktır,haram da açıktır.Bunların arasında da şüpheli şeyler vardır.İnsanların birçoğu bunların helâl veya haram olduğunu bilmezler.Kim şüpheli şeylerden sakınırsa dinini ve ırzını korumuş olur.Kim de bunlara dalar ise,sürüsünü yasak bölge kenarında otlatan çoban gibidir,çok geçmeden haramın içine düşer.Haberiniz olsun!Her hükümdarın bir yasak bölgesi vardır.Bilmiş olun!Allah'ın yeryüzündeki korusu haramlarıdır.Ceset içinde bir parça et vardır.O iyi olursa bütün beden iyi;o bozulduğu vakit,cesedin tamamı bozulmuş bulunur.Haberiniz olsun!O,kalptir."(11)
Sonuç olarak kısaca diyebilirizki,iman,amel,ilim,haya,adalet,hoşgörü ve temiz kalp sahibi olmak;başkalarına yardım ve günahlara tevbe etmek;öfkeyi yenmek,insanları affetmek,haram ve şüpheli şeylerden sakınmak ve benzeri görevleri yerine getirmek,insanı takva sahibi olma şerefine ve yüceliğine eriştirir.Takvâ sahibi olmanın karşılığı ise,Yüce Rabbimizin rızasını kazanmaktır.
______________________________
1-Âl-i İmran Sûresi;ayet:133
2-Rad Sûresi;ayet:35
3-Hucurât Sûresi;ayet:13
4-Bakara Sûresi;ayet:3-5
5-Âl-i İmran Sûresi;ayet:134-135
6-Bakara Sûresi;ayet:197
7-Maide Sûresi;ayet:8
8-A'raf Sûresi;ayet:26
9-Riyazü's-Salihin Tercemesi;1/277
10-Ahmed bin Hanbel,Müsned,1/200
11-Tac Tercemesi,2/352
